Günümüzde sanallaştırma teknolojileri, işletmelerin IT altyapısında vazgeçilmez hale gelmiştir. VMware’in vSphere platformunun bir parçası olan ESXi, kurumsal ortamlarda yaygın olarak kullanılan güçlü bir hypervisor çözümüdür. Birden fazla sunucuyu konsolide ederek kaynakları verimli kullanmanızı sağlar ve yüksek performans ile güvenilirlik sunar.
VMware ESXi, eski adıyla VMware ESX veya ESX Server'dır. VMware ESXi bare metal sunucular üzerinde çalıştığı için bir işletim sistemi katmanına ihtiyaç duymaz. Bu yapı, ek performans ve güvenlik avantajı sağlar.
Bu nedenle ESXi, küçük ölçekli ortamlarda birkaç sanal makine çalıştırmak isteyen yeni kullanıcılar için kritik bir teknolojidir. Aynı zamanda büyük ölçekli veri merkezlerinde cluster yönetimi yapan uzmanlar için de vazgeçilmezdir.
Neden VMware ESXi? ESXi sayesinde fiziksel bir sunucu üzerinde birden fazla sanal makine (VM) kurabilirsiniz. Her sanal makineye ayrı bir işletim sistemi kurmanız da mümkündür.
Örneğin, tek bir sunucuda aynı anda hem Windows hem Linux sunucular çalıştırarak kaynakları konsolide edebilirsiniz. Bu da donanım maliyetlerini düşürürken yönetimi kolaylaştırır. Üstelik ESXi, VMware vMotion, High Availability (HA) ve Distributed Resource Scheduler (DRS) gibi gelişmiş özellikleri destekler. Bu özellikler, sanallaştırma altyapınızın temelini oluşturur.
ESXi, kurumsal düzeyde VMware NSX gibi ağ sanallaştırma çözümleriyle entegre olabilir. Ayrıca Palo Alto Networks gibi güvenlik duvarlarıyla birlikte çalışarak mikro segmentasyon ve gelişmiş güvenlik sağlar. Bu yazıda bu ileri konulara girmeden, ESXi’nin kurulumu ve temel ayarlarına odaklanacağız.
VMware ESXi Kurulumu İçin Gereksinimler
Kuruluma başlamadan önce donanım ve yazılım ihtiyaçlarınızı gözden geçirmeniz önemlidir. Başarılı bir ESXi kurulumu için ihtiyacınız olanlar:
- Uyumlu Donanım: ESXi için 64-bit destekleyen, en az 2 çekirdekli bir CPU gerekir. Intel VT-x veya AMD-V sanallaştırma desteğinin aktif olması şarttır. Ayrıca en az 4 GB RAM gereklidir; 8 GB ve üzeri ise önerilir. VMware ESXi modern işlemcilerde çalışır. En iyi performans için Intel 6. nesil veya AMD Zen 2 ve üzeri işlemciler önerilir.
- Depolama: ESXi kurulumu için SSD/HDD üzerinde en az 32 GB boş disk alanı gereklidir. ESXi oldukça küçük bir hypervisor olsa da log ve swap için yer bırakmak gerekir.
- Ağ Bağdaştırıcısı: En az 1 Gbps hızında bir Ethernet NIC gereklidir. Mümkünse VMware tarafından desteklenen Intel veya Broadcom yongasetli modeller tercih edilmelidir. Birden fazla NIC, ileride NIC teaming yaparak yedeklilik ve yük dengeleme sağlamak için avantajlıdır.
- Kurulum Medyası: Kurulum için ESXi ISO dosyasını indirmeniz gerekir. ISO’yu, 8 GB veya daha büyük bir USB belleğe ya da bir CD/DVD’ye yazabilirsiniz. Alternatif olarak sunucunuz uzaktan yönetim kartı (iDRAC, iLO vb.) destekliyorsa ISO’yu mount etmek de mümkündür.
- Desteklenen Donanım Listesi: Elinizdeki sunucunun VMware Donanım Uyumluluk Listesi’nde (Hardware Compatibility List) yer aldığından emin olun. VMware’in resmi sitesindeki Donanım Uyumluluk Listesi sayfasından sunucu modelinizi ve donanım parçalarınızı kontrol edebilirsiniz (örn. RAID denetleyici, ağ kartı vb.). Uyumlu olmayan donanımlarda sürücü problemleri yaşanabilir.
- VMware ESXi ISO: VMware’in resmi sitesinden (VMware Customer Connect portalı) indirilmiş ESXi ISO imajı. Kullandığınız sürümün en güncel build’ini indirmeniz önerilir – şu anda en güncel sürüm VMware ESXi 8.0’dir. VMware, 60 günlük deneme lisansı ile ESXi’yi indirmenize olanak tanır. Kayıt olarak ISO dosyasını temin edin.
Kuruluma başlamadan önce sunucunuzun BIOS/UEFI arayüzüne girin. Intel VT-x/AMD-V sanallaştırma desteğinin açık olduğundan emin olun.
Sunucu bare metal üzerinde çalışacağı için, mevcut işletim sistemi disklerinizde veri varsa mutlaka yedeğini alın. Çünkü ESXi kurulumu, hedef diski tamamen formatlar.
VMware ESXi Kurulum Adımları
Artık hazırlıklarımız tamam. Şimdi VMware ESXi’yi kurma adımlarına geçebiliriz. Aşağıda, kurulum medyasının hazırlanmasından başlayarak ESXi kurulum sihirbazında ilerlemeye kadar tüm süreci adım adım bulabilirsiniz:
Adım 1: Kurulum Medyasını Hazırlayın
Öncelikle VMware’in sitesinden indirdiğiniz ESXi ISO dosyasını kullanarak bir önyüklenebilir USB bellek oluşturun. Bunun için Rufus gibi bir aracı kullanmanız yeterlidir. Boş bir USB’yi takıp Rufus programını açın, cihaz listesinden USB’yi seçin.
Boot seçimi kısmında indirdiğiniz ESXi ISO dosyasını gösterin. Varsayılan ayarları değiştirmeden “Başlat” diyerek ISO’yu USB’ye yazdırın. Bu işlem tamamlandığında kurulum için kullanılabilir bir ESXi USB belleğiniz olacak.
Alternatif olarak, Kurulum için DVD sürücüsü ve bir DVD medyası da kullanılabilir. Sunucunun uzaktan yönetim aracı varsa ISO dosyasını bu arayüzle bağlama seçeneğiniz de vardır.
ESXi’yi VMware Fusion veya Fusion Player üzerinde test edecekseniz bu adımı uygulamanız gerekmez. İlgili platformda yeni bir sanal makine oluşturup ESXi ISO dosyasını bağlamanız yeterlidir. Ancak bu yazıda, gerçek bir fiziksel sunucu (bare metal) üzerine doğrudan kurulum anlatılmaktadır.
Adım 2: Sunucuyu ESXi Kurulum Medyası ile Boot Edin
Hazırladığınız USB bellek (veya DVD) ile sunucuyu başlatın. Sunucu açılırken klavyeden Boot Menüsü (BIOS Boot Options) tuşuna basarak USB’den önyükleme yapmasını sağlamalısınız. F11, F12 veya ESC gibi tuşlar marka ve modele göre değişebilir.
Doğru cihazdan önyükleme yaptığınızda VMware ESXi kurulum başlatma ekranı karşınıza gelecektir. Bu ekranda herhangi bir tuşa basmadan bekleyebilir veya direkt “ESXi Installer” seçeneğini Enter ile çalıştırabilirsiniz. Kurulum ortamı yüklenmeye başlayacaktır.
VMware ESXi kurulum ortamı yüklenirken görülen başlangıç ekranı. Bu aşamada hypervisor, sunucunun donanımını tanıyıp gerekli modülleri belleğe yüklüyor.
Sunucu ESXi kurulum medyasından önyüklediğinde, ekranın üst kısmında donanım bileşenleri görünür. Alt bölümde ise yükleme sürecini gösteren ilerleme çubuğu yer alır. Bu süreçte ESXi, gerekli çekirdek (VMkernel) ve sürücü bileşenlerini belleğe yükler. Ardından karşınıza “Welcome to the VMware ESXi Installation” benzeri bir hoş geldiniz ekranı gelecektir.
Adım 3: Kurulum Sihirbazını Başlatın
ESXi kurulum sihirbazı başladığında ilk ekranda sizi karşılayan mesajı göreceksiniz. Burada devam etmek için Enter tuşuna basın. Ardından ESXi’nin lisans ve hizmet şartlarını içeren EULA (Lisans Sözleşmesi) ekranı gelecektir.
Sözleşme metnini okuduktan sonra F11 tuşuna basarak kabul edin ve kuruluma ilerleyin. (Lisans sözleşmesini kabul etmeden kuruluma devam edemezsiniz.)
Lisans sözleşmesini onayladıktan sonra kurulum sihirbazı sunucudaki mevcut depolama birimlerini tarar. Ardından ESXi kurulumu için uygun olan diskleri listeler. Eğer sunucunuzda birden fazla disk veya RAID yapısı varsa bunların listede göründüğünden emin olun.
Adım 4: Hedef Disk Seçimi (Disk Yapılandırma)
Şimdi ESXi’yi hangi diske kurmak istediğinizi seçmeniz gerekiyor. Liste halinde sunucudaki disk(ler) veya LUN’lar görünecektir. Yön tuşlarıyla uygun diski seçin ve Enter tuşuna basın.
Seçeceğiniz diskteki tüm verilerin silineceğini unutmayın. (Eğer sunucuda donanım RAID kullanıyorsanız, denetleyici tarafından sunulan sanal sürücü listelenir.) Disk seçimini yaptıktan sonra kuruluma devam etmek için tekrar Enter’a basarak onaylayın.
Ardından klavye düzeni (Keyboard Layout) seçimi ekranı gelecektir. Burada varsayılan olarak US Default seçili olabilir. Eğer farklı bir klavye kullanıyorsanız listeden uygun dili seçin (örneğin Türkçe Q klavye için Turkish Q). Yine Enter ile onaylayın.
Sihirbaz şimdi sizden ESXi için bir köksal (root) kullanıcı parolası belirlemenizi isteyecektir. Yönetici Parolası Oluşturma ekranında, ESXi host’unuz için root parolasını yazın. Ardından aynı parolayı doğrulamak için yeniden girin.
Güvenli bir parola belirleyin. Minimum 7 karakterden oluşmalı ve büyük-küçük harf, rakam ve özel karakter içermelidir.
Adım 5: Kurulumu Başlatın ve Tamamlayın
Tüm ayarları girdiğinizde kurulum sihirbazı özet bir ekranda seçimlerinizi gösterebilir. Bu aşamada kurulumu başlatmak ve diske ESXi işletim sistemini yazmak için F11 tuşuna basarak onay verin. ESXi kurulumu diske kopyalanmaya başlayacaktır. Kurulum ilerleme çubuğu ekranda görünür ve birkaç dakika içinde tamamlanır.
Kurulum başarıyla tamamlandığında ekranda “Installation Complete” mesajı belirecektir. Bu mesaj, ESXi’nin başarılı şekilde kurulup sistemin yeniden başlatılmaya hazır olduğunu belirtir. Son olarak USB belleği çıkarın (veya sanal medyayı unmount edin) ve Enter tuşuna basarak sunucuyu yeniden başlatın.
Sunucu reboot olduktan sonra, artık disk üzerine kurulmuş olan VMware ESXi hypervisor’u yükleyecektir. İlk açılışta ESXi, donanım üzerinde bazı yapılandırmalar yapar. Ardından sarı-gri renkli Direct Console User Interface (DCUI) ekranı görüntülenir. Tebrikler, ESXi kurulumu tamamlandı!
Adım 6: ESXi İlk Yapılandırma (Ağ Ayarları)
Sunucu açıldıktan sonra ESXi’nin konsol arayüzü (DCUI) ekranda belirecektir. Bu ekranda sunucu adı, sürüm bilgisi ve ağ ayarları görüntülenir. Varsayılan olarak IP adresi DHCP üzerinden alınır. ESXi host’unuza uzaktan bağlanabilmek ve yönetebilmek için ağ ayarlarını yapılandırmanız gerekir.
DCUI ekranında işlemler klavye ile gerçekleştirilir. F2 tuşuna basarak Configure Management Network (Yönetim Ağını Yapılandır) menüsüne girin. Karşınıza yönetim arayüzü için ağ ayarlarını yapacağınız bir menü gelecek. Burada:
- Network Adapters: Yönetim için kullanılacak fiziksel NIC’i seçebilirsiniz (tek bir kart varsa o seçilidir). Birden çok NIC varsa, yedeklilik için birden fazlasını da seçip NIC teaming yapabilirsiniz.
- VLAN (Opsiyonel): Yönetim trafiği bir VLAN üzerindeyse ilgili VLAN ID’yi girin.
- IPv4 Configuration: ESXi host’unuza statik bir IP vermeniz önerilir. “Set static IPv4 address and network configuration” seçeneğini işaretleyin ve sabit IP ayarlarınızı girin. Örneğin IP: 192.168.1.100, Maske: 255.255.255.0 ve Ağ Geçidi: 192.168.1.1.
- IPv6 Configuration: Eğer IPv6 kullanmayı düşünmüyorsanız Disable edebilirsiniz ya da gerekliyse yapılandırın.
- DNS Configuration: DNS sunucu adresini ve gerekirse hostnamenizi girin. Örneğin DNS: 8.8.8.8 gibi bir adres verebilirsiniz. Hostname ise ESXi hostunuz için anlamlı bir isim (örneğin “esxi1.mydomain.local”).
Tüm ayarları girdikten sonra Enter ile onaylayın ve yönetim ağını yeniden başlatın. Bu noktada ESXi host’unuz artık belirlediğiniz IP adresiyle ağa erişilebilir durumda.
Adım 7: ESXi Arayüzüne Bağlanma ve İlk Sanal Makine
Kurulum ve temel ağ yapılandırması bittikten sonra ESXi’yi yönetmek için bir istemci bilgisayardan arayüze giriş yapabilirsiniz. Aynı ağdaki bir bilgisayarda web tarayıcınızı açın. Ardından ESXi sunucu IP adresine gidin: https://<ESXi-IP>/ (örneğin https://192.168.1.100/).
Tarayıcı güvenlik uyarısı verirse (self-signed sertifika nedeniyle), devam etmeyi onaylayın. Karşınıza VMware ESXi yönetim arayüzü (Host Client) giriş ekranı gelecektir. Kullanıcı adı olarak “root” ve az önce belirlediğiniz root parolasını girerek oturum açın.
VMware ESXi web tabanlı yönetim arayüzü (Host Client) giriş ekranı. Bu arayüz üzerinden ESXi host’unuzu yönetebilir, sanal makineler oluşturabilir ve temel ayarlarını yapabilirsiniz.
Başarıyla giriş yaptıktan sonra ESXi Host Client ana sayfasını göreceksiniz. Buradan sunucunun donanım durumunu izleyebilir, ağ ve depolama ayarlarını düzenleyebilir ve elbette yeni sanal makineler kurabilirsiniz.
İlk sanal makinenizi oluşturmak için “Virtual Machines” (Sanal Makineler) sekmesine gidip “Create / Register VM” seçeneğini kullanın. Sihirbaz üzerinde önce sanal makinenin adını girin. Ardından CPU, RAM ve disk boyutunu seçin ve işletim sistemi ISO’sunu tanımlayarak kurulumu kolayca bitirin.
Test için bir Ubuntu Server VM oluşturmak isterseniz, sihirbazda Guest OS bölümünden Linux/Ubuntu 64-bit’i seçin. Daha sonra kaynak atamasını yapın ve Ubuntu ISO’sunu datastore’dan ekleyin. Ardından VM’i başlatıp işletim sistemi kurulumunu tamamlayın.
Tebrikler! VMware ESXi host’unuz artık hazır ve üzerindeki web arayüzü sayesinde yeni sanal makineler oluşturup yönetmeye başlayabilirsiniz.
Kurulumdan sonra birkaç önemli adımı tamamlamanız önerilir. Öncelikle ESXi host’unun saatini doğru ayarlamak için NTP ayarlarını yapın. Ardından VMware’in web sitesinden ücretsiz lisans anahtarınızı alarak Host Client üzerinden girin.
Güvenlik amacıyla SSH erişimini kapatmanız veya belirli seviyede kısıtlamanız mümkün olabilir. Artık sanallaştırma dünyasına adım atmış bulunuyorsunuz.
Makdos ile Sanallaştırma ve Sunucu Çözümleri
VMware ESXi kurup kendi altyapınızı oluşturmak, özellikle öğrenme ve kontrol açısından avantajlıdır. Ancak fiziksel sunucu temini, bakım, yedeklilik ve kesintisiz güç altyapısı gibi konular da oldukça önemlidir.
Makdos, 10+ yıllık deneyimi ve 25 kişilik uzman kadrosuyla müşterilerine geniş kapsamlı sunucu ve sanallaştırma hizmetleri sunmaktadır. Kendi veri merkezlerimizde, 20 Gbps uplink bağlantısına sahip altyapımız sayesinde yüksek performanslı ve güvenli hizmet sunuyoruz. Altyapımız Tier III standartlarında, N+N yedekli yapıda tasarlanmıştır ve %99,8 uptime oranıyla çalışmaktadır. Tüm sistemlerimizi %100 yerli yazılımımız olan merkezi CRM platformumuz üzerinden yönetiyor, müşterilere hızlı ve entegre destek veriyoruz.
VMware ESXi ortamını baştan kurmak yerine yönetilen bir altyapı tercih edebilirsiniz. Böyle durumlarda Makdos’un bulut tabanlı ve kiralık sunucu hizmetleri size önemli kolaylık sağlar. Örneğin, kendi donanımınıza yatırım yapmak istemiyorsanız sanal bir sunucuya kolayca sahip olabilirsiniz. Bu durumda Sanal Sunucu Kiralama hizmetimiz tam size uygundur.
Bulut altyapımız üzerinde çalışan sanal sunucular, esnek kaynak yönetimi ve hızlı kurulum avantajıyla gelir. Daha büyük ölçekli ihtiyaçlar veya yedekli mimariler için Bulut Sunucu Kiralama hizmetimiz yüksek erişim ve ölçeklenebilirlik sunar. Size özel fiziksel kaynaklara ihtiyaç duyuyorsanız Fiziksel Sunucu Kiralama (Dedicated Server) hizmetimizi tercih edebilirsiniz. Bu sunucuya ister ESXi gibi bir hypervisor, ister doğrudan bir işletim sistemi kurabilirsiniz.
Makdos olarak amacımız, işletmenizin ihtiyacına en uygun altyapı çözümünü sunmaktır. Sanallaştırma altyapıları konusundaki uzman ekibimiz, dilediğiniz yapıyı kurmanıza veya yönetmenize destek olabilir. VMware çözümleri konusunda uzman desteği sağlıyoruz.
vSphere, vCenter, VMware NSX tabanlı ağ sanallaştırma entegrasyonları bu kapsamda yer alır. Kendi sisteminizi kurmak veya sunucu kiralama hizmetlerimiz hakkında daha fazla bilgi almak isterseniz, bizimle iletişim kurabilirsiniz.
Sonuç
Bu yazıda VMware ESXi kurulumu için gereken hazırlıkları, kurulum adımlarını ve temel yapılandırmaları adım adım ele aldık. Artık bir sunucuyu hazırlayıp ESXi’yi kurarak üzerinde birden fazla sanal makine çalıştırır duruma gelirsiniz.
Özetlemek gerekirse, ESXi kurulumu için bilmeniz gereken aşamaları işledik. Donanım uyumluluğu ve hazırlık adımlarını, ESXi ISO’su ile önyüklemeyi, kurulum sihirbazındaki disk ve ayar seçimlerini açıkladık. Ayrıca kurulum sonrası ağ yapılandırması ve arayüze erişim adımlarını da detaylı biçimde aktardık.
ESXi’nin başarılı şekilde kurulması, altyapınızı konsolide etmenize yardımcı olur. Aynı zamanda kaynak kullanımını optimize eder ve maliyetleri düşürmenize olanak tanır. Eğer kurulum süreci size karmaşık geldiyse veya zamanınız kısıtlıysa, Makdos uzmanları her zaman yardıma hazır. Kendi sunucunuzu kurmak yerine hazır bir çözüme yönelmek isterseniz, sanal sunucu ve bulut altyapısı hizmetlerimizi tercih edebilirsiniz.
VMware tabanlı sanallaştırma altyapısına hızlıca geçmek ve uzman ekibimizin desteğiyle tanışmak isterseniz hemen harekete geçin. İş yüklerinizi buluta taşımak veya özel bir sunucu kiralamak için bize ulaşın.
